ویروس نیپا اولین بار در سال 1999 پس از شیوع بیماری در خوک ها و مردم در مالزی و سنگاپور کشف شد. این شیوع منجر به ابتلای نزدیک به 300 مورد انسانی و بیش از 100 مرگ و میر شد و تأثیر اقتصادی قابل توجهی را به همراه داشت زیرا بیش از 1 میلیون خوک برای کمک به کنترل شیوع کشته شدند. در هفته های اخیر ابتلا 18 نفر به ویروس نیپا و قرنطیه ی بیش از 1000 نفر در هندوستان گزارش شده است. 17 نفر از مبتلایان جان خود را از دست داده اند. این ویروس در همه‌گیری از فردی به فرد دیگر سرایت می‌کند و نگرانی‌هایی را در مورد پتانسیل نیپا برای ایجاد یک بیماری همه‌گیر جهانی ایجاد می‌کند. در این مقاله به معرفی ویروس نیپا، راههای پیشگیری از ابتلا به این ویروس مرگبار و مراقبت های درمانی آن می پردازیم با ما همراه باشید.
ویروس نیپا چیست؟
ویروس نیپا (NiV) یک ویروس مشترک بین انسان و حیوان است، به این معنی که می تواند بین حیوانات و افراد گسترش یابد. خفاش ها، که به آنها روباه پرنده نیز می گویند، مخزن حیوانی برای این ویروس در طبیعت هستند. ویروس نیپا همچنین به عنوان عامل بیماری در خوک ها و مردم شناخته شده است. عفونت با ویروس نیپا با آنسفالیت (تورم مغز) همراه است و می تواند باعث بیماری خفیف تا شدید و حتی مرگ شود. شیوع این بیماری تقریباً سالانه در بخش‌هایی از آسیا، به ویژه بنگلادش و هند رخ می‌دهد.
روش
های انتقال ویروس نیپا
ویروس نیپا می تواند به روش های زیر منتقل شود:
1-تماس مستقیم با حیوانات آلوده، مانند خفاش یا خوک، یا مایعات بدن آنها (مانند خون، ادرار یا بزاق).
2-مصرف محصولات غذایی که توسط مایعات بدن حیوانات بیمار، آلوده شده اند (مانند شیره خرما یا میوه های آلوده).
3-تماس نزدیک با فرد آلوده به ویروس با مایعات بدن او (از جمله قطرات بینی یا تنفسی، ادرار یا خون).
در اولین شیوع شناخته شده ویروس، مردم احتمالاً از طریق تماس نزدیک با خوک های آلوده، بیمار شده بودند. به نظر می رسد سویه ویروس شناسایی شده در آن زمان، در ابتدا از خفاش ها به خوک ها منتقل شده و سپس در جمعیت خوک ها گسترش یافته است. سپس افرادی که از نزدیک با خوک های آلوده کار می کردند، علائم بیماری را بروز داده اند. با این حال، گسترش فرد به فرد ویروس به طور مرتب در بنگلادش و هند گزارش شده است. این مورد بیشتر در خانواده ها و مراقبان بیماران مبتلا به ویروس و در مراکز مراقبت های بهداشتی دیده می شود.
انتقال همچنین از قرار گرفتن در معرض محصولات غذایی که توسط حیوانات آلوده، آلوده شده‌اند، از جمله مصرف شیره خرما خام یا میوه‌ای که با بزاق یا ادرار خفاش‌های آلوده، آلوده شده است، رخ می‌دهد.
برخی از موارد عفونت نیپا نیز در میان افرادی که از درختانی که اغلب خفاش ها در آنجا می نشینند بالا می روند گزارش شده است.
علائم بیماری
نیپا در بدن انسان
عفونت با ویروس نیپا می تواند باعث بیماری خفیف تا شدید، از جمله تورم مغز (آنسفالیت) و مرگ بالقوه شود. علائم معمولاً 4-14 روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر می شوند. این بیماری در ابتدا به صورت 14-3 روز تب و سردرد ظاهر می شود و اغلب شامل علائم بیماری تنفسی مانند سرفه، گلودرد و مشکل در تنفس است. ممکن است مرحله ای از تورم مغزی (آنسفالیت) به دنبال داشته باشد که علائم آن می تواند شامل خواب آلودگی، بی نظمی و آشفتگی ذهنی باشد که می تواند به سرعت در عرض 24-48 ساعت به کما تبدیل شود.
علائم در ابتدا ممکن است شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشد:
· تب
· سردرد
· سرفه
· گلو درد
· دشواری در تنفس
· استفراغ
همچنین بیماری ممکن است، علائم شدیدی به دنبال داشته باشد، مانند:
- گیجی، خواب آلودگی یا گیجی
- تشنج
- کما
- تورم مغز (آنسفالیت)
مرگ ممکن است در 40 تا 75 درصد موارد رخ دهد. عوارض جانبی طولانی مدت در بازماندگان عفونت ویروس نیپا، از جمله تشنج های مداوم و تغییرات شخصیتی مشاهده شده است.
عفونت هایی که منجر به علائم و گاهی مرگ می شوند (که به عنوان عفونت های خفته یا نهفته شناخته می شوند) نیز ماه ها و حتی سال ها پس از مواجهه گزارش شده اند.
درمان ویروس نیپا
در حال حاضر هیچ درمان مجازی برای عفونت ویروس نیپا وجود ندارد. درمان محدود به مراقبت‌های حمایتی از جمله استراحت، هیدراتاسیون و درمان علائم در زمان بروز است.
با این حال، درمان‌های ایمونوتراپی (درمان‌های آنتی‌بادی مونوکلونال) وجود دارد که در حال حاضر برای درمان عفونت‌های ویروس نیپا در دست توسعه و ارزیابی هستند.
یکی از این آنتی‌بادی‌های مونوکلونال، m102.4، کارآزمایی‌های بالینی فاز 1 را تکمیل کرده مورد استفاده قرار گرفته است.
علاوه بر این، درمان ضد ویروسی رمدسیویر در پستانداران غیرانسانی هنگامی که به عنوان پیشگیری پس از مواجهه تجویز می شود، موثر بوده است و ممکن است مکمل درمان های ایمنی درمانی باشد.
داروی ریباویرین برای درمان تعداد کمی از بیماران در شیوع اولیه NiV در مالزی مورد استفاده قرار گرفت، اما اثربخشی آن در افراد نامشخص است.
مراقبت ها برای جلوگیری از ابتلا به ویروس نیپا
مراقبت ها برای جلوگیری از ابتلا به ویروس نیپا
در مناطقی که شیوع ویروس نیپا (NiV) رخ داده است (بنگلادش، مالزی، هند و سنگاپور)، مردم باید:
1-شستن دست ها را به طور مرتب با آب و صابون تمرین کنید
2-از تماس با خفاش ها یا خوک های بیمار خودداری کنید
3-از مناطقی که خفاش‌ها در آنجا زندگی می کنند دوری کنند.
4-از خوردن یا آشامیدن محصولاتی که ممکن است توسط خفاش ها آلوده شوند، مانند شیره خرما خام، میوه خام یا میوه ای که روی زمین یافت می شود خودداری کنید.
5-از تماس با خون یا مایعات بدن افراد آلوده به NiV خودداری کنید
از آنجایی که NiV می تواند از فردی به فرد دیگر سرایت کند، شیوه های استاندارد کنترل عفونت و تکنیک های پرستاری مناسب در پیشگیری از عفونت های اکتسابی بیمارستانی (انتقال بیمارستانی) در محیط هایی که بیمار عفونت ویروس نیپا را تایید کرده یا مشکوک است، مهم است.
سایر مکان‌های جغرافیایی ممکن است در آینده در معرض خطر شیوع NiV باشند، مانند مناطقی که روباه‌های پرنده (جنس خفاش Pteropus) در آن زندگی می‌کنند.
این خفاش ها در حال حاضر در کامبوج، اندونزی، ماداگاسکار، فیلیپین و تایلند یافت می شوند. افرادی که در این مناطق زندگی می کنند.
یا از این مناطق بازدید می کنند باید اقدامات احتیاطی مشابه کسانی را که در مناطقی زندگی می کنند که قبلاً شیوع بیماری در آنها رخ داده است، در نظر بگیرند.
علاوه بر اقداماتی که افراد می توانند برای کاهش خطر ابتلا به عفونت ویروس نیپا انجام دهند، برای دانشمندان، محققان و جوامعی که در معرض خطر هستند، ادامه یادگیری در مورد ویروس نیپا برای جلوگیری از شیوع بیماری در آینده بسیار مهم است. اقدامات پیشگیرانه گسترده تر عبارتند از:
افزایش نظارت بر حیوانات و افراد در مناطقی که ویروس نیپا شناخته شده است.
- افزایش تحقیقات در مورد اکولوژی خفاش های میوه برای درک مکان زندگی آنها و نحوه انتشار ویروس به سایر حیوانات و افراد.
- ارزیابی فناوری‌ها یا روش‌های جدید برای به حداقل رساندن انتشار ویروس در جمعیت خفاش.
- بهبود ابزار برای تشخیص زودهنگام ویروس در جوامع و دام.
- تقویت پروتکل‌ها برای تنظیمات مراقبت‌های بهداشتی در شیوه‌های استاندارد کنترل عفونت برای جلوگیری از انتشار فرد به فرد.
- افزایش آگاهی در مورد علائم، علائم و خطر ابتلا به NiV در میان جمعیت های در معرض خطر به دلی
سخن آخر
ویروس نیپا یک ویروس مرگبار و کشنده است که توان گسترش فروانی و تبدیل به پاندمی شدن را داراست. از آنجا که هیچ درمان یا واکسنی برای افراد یا حیوانات وجود ندارد. درمان بیماری فقط شامل کنترل علائم و جلوگیری از پیشرفت آن هاست. بررسی سالانه فهرست بیماری‌های اولویت‌دار R&D سازمان جهانی بهداشت در سال 2018 نشان می‌دهد که نیاز فوری به تحقیق و توسعه سریع برای ویروس نیپا وجود دارد.
