گرمازدگی یک وضعیت تهدید کننده است که زمانی اتفاق می افتد که دمای بدن شما به بالای 40 درجه سانتیگراد برسد. در این حالت علائم گرمازدگی بروز می کند و باید سریعا آن را درمان کنید. این حالت معمولاً نتیجه فعالیت بیش از حد در شرایط گرم و مرطوب است. علائم می تواند شامل گیجی، تشنج یا از دست دادن هوشیاری باشد. گرمازدگی درمان نشده می تواند منجر به نارسایی اندام، کما یا مرگ شود.
گرمازدگی چیست؟
گرمازدگی یک وضعیت تهدید کننده زندگی است که باعث می شود بدن شما بیش از حد گرم شودو به دمای بالای 40 درجه برسد. گرمازدگی که به آن آفتاب زدگی نیز می گویند، شدیدترین شکل هایپرترمی یا بیماری مرتبط با گرما است. گرمازدگی می تواند منجر به آسیب مغزی، نارسایی اندام ها یا مرگ شود.
آیا گرمازدگی انواع مختلفی دارد؟
دو نوع گرمازدگی وجود دارد:
گرمازدگی ناشی از فعالیت: این نوع گرمازدگی معمولاً نتیجه فعالیت بیش از حد در شرایط گرم و مرطوب است. می تواند در عرض چند ساعت ایجاد شود.
گرمازدگی بدون فعالیت: که گرمازدگی کلاسیک نیز نامیده می شود، این نوع گرمازدگی می تواند به دلیل سن یا شرایط سلامت زمینه ای رخ دهد.این نوع از گرمازدگی طی چند روز رخ میدهد.
چه کسانی دچار گرمازدگی می شوند؟
هر کسی ممکن است دچار گرمازدگی شود. اما نوزادان و افراد مسن در معرض خطر بالایی هستند زیرا بدن آنها ممکن است قادر به تنظیم موثر دما نباشد. ورزشکاران، سربازان و افراد مشاغلی که نیاز به کار فیزیکی در محیط های گرم دارند نیز مستعد گرمازدگی هستند.
عوامل دیگری که خطر گرمازدگی را افزایش می دهند عبارتند از:
- نوشیدن الکل.
- مرد بودن
- کم آبی بودن
- داروهایی که بر توانایی بدن شما برای تنظیم دما تأثیر می گذارند، مانند دیورتیک ها، آرام بخش ها، یا داروهای قلب و فشار خون.
- داشتن بیماری های خاصی که بر توانایی شما برای تعریق تأثیر می گذارد، مانند فیبروز کیستیک.
- داشتن برخی شرایط پزشکی، مانند اختلال خواب یا مشکلات قلبی، ریه ها، کلیه ها، کبد، تیروئید یا عروق خونی.
- پوشیدن لباس های سنگین یا تنگ، مانند وسایل محافظ.
- داشتن تب بالا
- داشتن چاقی
- سابقه گرمازدگی در گذشته
- شرایط بدنی ضعیف یا عدم استفاده از شرایط گرم.
چه چیزی باعث گرمازدگی می شود؟
گرمازدگی زمانی رخ می دهد که بدن شما نتواند خود را خنک کند. هیپوتالاموس شما (بخشی از مغز که بسیاری از عملکردهای بدن را کنترل می کند) دمای مرکزی بدن شما را تنظیم می کند. معمولاً دمای شما را در حدود 37 درجه سانتیگراد تنظیم می کند. اما اگر بدن شما گرمای بیشتری را نسبت به آنچه که آزاد می کند دریافت کند، دمای داخلی شما از این نقطه تعیین شده بالاتر می رود.
بیشتر بدانید: ویروس هرپس سیمپلکس
علائم و نشانه های گرمازدگی چیست؟
گرمازدگی یک اورژانس پزشکی است. اگر شما یا شخصی که می شناسید هر یک از علائم یا نشانه های زیر را داشت، فوراً با اورژانس تماس بگیرد.
- آنهیدروزیس (پوست خشکی که عرق نمی‌کند، که در گرمازدگی بدون فشار شایع‌تر است).
- آتاکسی (مشکلات حرکتی و هماهنگی).
- مشکلات تعادل
- هذیان (گیجی یا سرگردانی).
- سرگیجه.
- تعریق بیش از حد که پس از توقف ورزش ادامه می یابد (در گرمازدگی ناشی از فعالیت شایع تر است).
- پوست داغ، برافروخته یا پوست بسیار رنگ پریده.
- فشار خون پایین یا بالا.
- ترق ریه (صدای حباب یا غرغر در ریه ها).
- تهوع و استفراغ.
- الیگوری (برون ده ادرار کم).
- تنفس سریع یا تاکی کاردی (ضربان قلب سریع).
- تشنج.
- سنکوپ (غش کردن) یا از دست دادن هوشیاری.
- ضعف.
عوارض بالقوه گرمازدگی چیست؟
افراد مبتلا به گرمازدگی ممکن است دچار شوک شوند یا به کما بروند. دمای بدن بالا می تواند منجر به موارد زیر شود:
- تورم مغز
- نارسایی کلیه
- نارسایی کبد
- اختلال متابولیک
- آسیب عصبی
- کاهش جریان خون به قلب و سایر مشکلات گردش خون.
گرمازدگی چگونه درمان می شود؟
گرمازدگی نیاز به درمان فوری پزشکی دارد. اگر منتظر آمدن آمبولانس هستید، سعی کنید تا حد امکان فرد را خنک کنید:
- استفاده از کمپرس یخ روی گردن، کشاله ران و زیر بغل.
- تشویق آنها به نوشیدن مایعات کمی نمکی مانند نوشیدنی های ورزشی یا آب نمک.
- آنها را در محیطی خنک، سایه دار و دارای تهویه مناسب دراز بکشند.
- در صورت امکان آنها را در آب خنک غوطه ور کنید.
- مه کردن آنها با آب و دمیدن هوا در سراسر بدن آنها (خنک کننده تبخیری).
- نظارت دقیق بر تنفس آنها و رفع هرگونه انسداد راه هوایی.
- عدم دادن دارو از جمله آسپرین و استامینوفن.
- بیرون آوردن هر لباسی که تنگ یا سنگین است.
در بیمارستان، فرد مبتلا به گرمازدگی ممکن است موارد زیر را دریافت کند:
- مایعات داخل وریدی
- پتو خنک کننده
- حمام یخ
- دارو برای جلوگیری از تشنج
- اکسیژن مکمل
گاهی اوقات شستشو با آب سرد ضروری است. در این درمان از کاتترها (لوله های نازک و انعطاف پذیر) برای پر کردن حفره های بدن با آب سرد استفاده می شود. این به کاهش دمای بدن به طور کلی کمک می کند. کاتتر ممکن است وارد راست روده یا پایین گلو شود.
چگونه می توانم از گرمازدگی جلوگیری کنم؟
در بیشتر موارد، پیشگیری از گرمازدگی با موارد زیر امکان پذیر است:
- اجتناب از فعالیت بدنی شدید در شرایط گرم و مرطوب.
- مصرف نوشیدنی های ورزشی، آب کم نمک
- اگر مجبور هستید برای کار یا ورزش در شرایط گرم باشید، به تدریج اجازه دهید بدنتان در طی چند هفته به دمای گرم عادت کند.
- هرگز کودکان (یا حیوانات خانگی) را در فضاهای بسته و گرم مانند اتومبیل رها نکنید.
- اقامت در مناطق دارای تهویه مطبوع یا دارای تهویه مناسب در طول موج گرما.
- اگر در گرما بیرون هستید، لباس های سبک، رنگ روشن و گشاد بپوشید.
بعد از اینکه یک بار گرمازدگی را تجربه کردید، احتمال بیشتری دارد که دوباره به این بیماری گرما مبتلا شوید. هر زمان که قصد دارید در شرایط گرم باشید، اقدامات پیشگیرانه را انجام دهید.
